Verzuim opnieuw hoger: psychische klachten domineren
De Arbobalans signaleert dat het gemiddelde ziekteverzuim in 2023 is gestegen naar 5,5%. Dit is het hoogste niveau in twintig jaar. Psychische klachten zoals overspannenheid en burn-out zijn de meest voorkomende oorzaken van langdurig verzuim. Bijna 1 op de 3 werknemers geeft aan spanningsklachten te ervaren in relatie tot werk. Daarbij speelt werkdruk een centrale rol.
Werkdruk: alarmerend én structureel
-
45% van de werknemers ervaart hoge taakeisen.
-
38% voelt weinig autonomie over hoe het werk wordt uitgevoerd.
-
Vooral in sectoren als zorg, onderwijs en overheid is de mentale belasting fors.
Deze cijfers onderstrepen de structurele aard van het probleem. Het is dan ook geen incident, maar een trend die om duurzame interventies vraagt.
Financiële stress: de onzichtbare verzuimfactor
Hoewel financiële problemen in de Arbobalans niet als aparte categorie worden uitgelicht, blijken ze in de praktijk sterk verweven met psychische klachten en werkdruk. Geldzorgen veroorzaken stress, concentratieproblemen, slapeloosheid en gevoelens van onzekerheid — factoren die nauw samenhangen met het type klachten dat langdurig verzuim veroorzaakt.
Vooral in huishoudens waar het inkomen onder druk staat (door inflatie, flexibele contracten of schulden), neemt de mentale druk toe. De drempel om hulp te zoeken is vaak hoog, en op het werk worden deze zorgen zelden bespreekbaar gemaakt.
Wat kunnen werkgevers doen volgens de Arbobalans?
De Arbobalans pleit voor een integrale aanpak van werkstress. Belangrijke aanbevelingen zijn:
-
Investeer in preventie: niet alleen curatief handelen bij klachten, maar actief risico’s verkleinen.
-
Creëer een open werkcultuur: waar psychische belasting en persoonlijke zorgen bespreekbaar zijn.
-
Betrek de werkvloer bij oplossingen: medewerkers weten vaak zelf waar knelpunten zitten.
-
Gebruik data en monitoring: om trends zoals verzuim of inzetbaarheid vroegtijdig te signaleren.
Fizo’s visie: verzuim voorkom je door financiële rust te creëren
Bij Fizo erkennen we dat financiële stress een sluipende oorzaak is van mentale uitval. Daarom helpen wij werkgevers om:
-
Vroegtijdig signalen van financiële stress te herkennen.
-
Budgetcoaching en begeleiding aan te bieden op een laagdrempelige manier.
-
HR en leidinggevenden te trainen om geldzorgen bespreekbaar te maken zonder stigma.
-
Financiële gezondheid structureel te integreren in het vitaliteits- en verzuimbeleid.
Door in te zetten op financiële rust, investeer je in mentale weerbaarheid — en dus in lagere verzuimcijfers en een productievere organisatie.
Conclusie
De Arbobalans 2024 is een duidelijke wake-up call: het psychisch verzuim stijgt en vraagt om een gerichte aanpak. Werkdruk en stress zijn niet los te zien van andere levensdomeinen zoals geldzorgen. Werkgevers die bereid zijn om het volledige plaatje onder ogen te zien en preventief te handelen, maken écht verschil in het leven én het werk van hun mensen.
📎 Bron: TNO Arbobalans 2024 (pdf)
